W Brukseli podczas posiedzenia Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów PE (IMCO) miał miejsce zorganizowany dialog z Thierrym Bretonem, komisarzem ds. rynku wewnętrznego. Udział w dyskusji zabrali eurodeputowani PiS Adam Bielan oraz Kosma Złotowski.

Adam Bielan skupił się na kwestiach równouprawnienia i sprawiedliwości na rynku wewnętrznym, zwłaszcza w kontekście proponowanej ustawy o przemyśle zerowym netto. „Zasady pomocy państwa odgrywają zasadniczą rolę w promowaniu równych szans dla przedsiębiorstw w całej UE, ponieważ zapobiegają niesprawiedliwemu subsydiowaniu przez państwa członkowskie własnych przedsiębiorstw. Ważne jest, aby zapewnić stosowanie tych zasad w sposób sprawiedliwy dla wszystkich” – mówił.

Jak wyjaśnił, chodzi o to, żeby państwa członkowskie nie subsydiowały swoich własnych przedsiębiorstw i by te zasady były stosowane w sposób sprawiedliwy wobec wszystkich. "Trzeba pamiętać, że interesy największych gospodarek UE nie powinny być przedkładane nad interesy innych państw członkowskich" - podkreślił. Bielan zauważył, że w odpowiedzi na pandemię Komisja Europejska złagodziła czasowo zasady pomocy państwa, ale teraz zamierza wprowadzać te złagodzone przepisy dotyczące pomocy państwa na stałe, co w opinii europosła zaburzy sytuację na rynku. "Może Francja i Niemcy z tego skorzystają, ale kraje skandynawskie, północne i kraje Europy Środkowej mogą znaleźć się w bardzo niekorzystnej sytuacji. Kraje te mają mniejsze gospodarki niż inne i mogą być mniej zdolne do wspierania swoich firm poprzez dotacje, a zatem prawdopodobnie będą miały trudności w konkurowaniu z większymi gospodarkami" – stwierdził.

Europoseł pytał także, w jaki sposób Komisja zamierza zrównoważyć różne potrzeby pomocy państwowej dla strategicznych gałęzi przemysłu, takich jak przemysł jądrowy, wodorowy, technologia ogniw paliwowych,  przemysł półprzewodników czy baterii, z potrzebą uczciwej konkurencji i równych szans na jednolitym rynku oraz jakie środki zostaną podjęte, aby nie pogłębiać różnic gospodarczych między krajami Unii.

Komisarz Breton odnosząc się do pierwszej kwestii stwierdził, że priorytetem dla KE było utrzymanie równych zasad działania i równego dostępu do możliwości finansowania dla każdego państwa członkowskiego i wspomniany akt prawny ma za zadanie zrealizować te cele. "Bo w innym przypadku może się skończyć tak, jak pan to opisał: większe państwa członkowskie będą faworyzowane i to niestety położy się cieniem na równych zasadach działania na wspólnym rynku. A zasady powinny być takie same dla wszystkich" - podkreślił. "Akt w sprawie przemysłu zeroemisyjnego jest bardzo ważny i pracujemy również nad konkretnym funduszem. Prawdopodobnie wniosek w tej sprawie pojawi się latem i być może uda nam się to rozciągnąć na inne sektory" – dodał.

Odpowiadając na drugie pytanie polskiego polityka komisarz mówił, że UE powinna działać i reagować szybciej oraz przyspieszyć procedowanie przepisów, które wsparłyby realizację projektów dla małych i średnich przedsiębiorstw.

Kosma Złotowski prosił komisarza o skomentowanie zapowiedzi, że Komisja przygotuje nowe, kolejne już propozycje przepisów regulujące rozwój i wykorzystanie sztucznej inteligencji w kontekście sukcesu ChatGPT.

Jak zauważył europoseł, duże zainteresowanie tym tematem w ostatnich tygodniach i nowe przykłady zastosowania modeli generatywnych, na przykład w wyszukiwarkach czy edytorach tekstu, rzeczywiście rozbudzają wyobraźnię. "Zastanawiam się tylko jaki to ma sens praktyczny? Niedługo miną 2 lata od publikacji propozycji Komisji, a końca prac nad AI Act nie widać" – stwierdził polki polityk.

Złotowski zastanawiał się, czy wobec tego potrzebne są teraz nowe, kolejne już przepisy regulujące tylko ten jeden obszar zastosowania sztucznej inteligencji jakim są modele generatywne, czyli tak naprawdę bardzo zaawansowane chatboty. "Jeśli tak, to kiedy to Komisja ma zamiar je opublikować i jak będą one korespondowały z AI Act?" – dopytywał. Europoseł chciał także wiedzieć czy w opinii komisarza modele generatywne powinny się znaleźć w kategorii systemów wysokiego ryzyka, a także czy rzeczywiście potrzebne jest osobne regulowanie takich pojedynczych przykładów zastosowania AI gdy tylko się pojawią na rynku i wzbudzą zainteresowanie. "Czy nie po to AI Act ma charakter przepisów horyzonatalnych żebyśmy nie musieli tego robić?" – zastanawiał się europoseł.

Thierry Breton odpowiadając na pytania Kosmy Złotowskiego stwierdził, że KE nie będzie za każdym razem, gdy będzie się pojawiała jakaś nowinka technologiczna, regulować od nowa prawnie wszystkich przepisów. "Kiedy zaczęliśmy mówić o sztucznej inteligencji, to umieściliśmy ją w pewnych ramach, które wydają mi się są wystarczająco jasne" – uważa komisarz. Jak mówił, dotyczyło to zarówno kwestii przetwarzana danych, algorytmów itd. "Tak samo Chat GPT, nie jest tutaj jakimś wyjątkiem. To jest narzędzie sztucznej inteligencji, ale nie będziemy go regulować odrębnie" – wyjaśnił. Komisarz zapewnił, że nie będą mnożone przepisy w tym temacie. "Będziemy procedować zgodnie z logiką, a przede wszystkim z poszanowaniem zasady przejrzystości. Myślę, że nie należy się rozmieniać na drobne, tylko dbać o szeroko pojęty interes publiczny" – argumentował.